Ορισμός
Η τριανταφυλλιά από όπου προέρχεται το τριαντάφυλλο είναι γένος φυτών που ανήκει στην οικογένεια των Ροδοειδών (Rosaceae). Πρόκειται για πολυετές φυτό με προέλευση από την Ευρασία, τη Βορειοδυτική Αφρική και τη Βόρεια Αμερική. Τα μπουμπούκια της σταδιακά ανοίγουν και ξεπετάγονται τα χρωματιστά πέταλα. Το χρώμα των ροδοπέταλων εξαρτάται από το είδος της τριανταφυλλιάς. Πολλά χρώματα όπως για παράδειγμα το μπλε τριαντάφυλλο δεν υπάρχουν στη φύση αλλά προκύπτουν ύστερα από διασταυρώσεις.

Το τριαντάφυλλο και το νερό αρωματισμένο με αυτό, το γνωστό ροδόνερο χρησιμοποιούνται ως καλλυντικό και αρωματικό μαγειρικής. Τα αποξηραμένα τριανταφυλλάκια αποτελούν απαραίτητο συστατικό σε μείγματα μπαχαρικών όπως είναι το ρας ελ χανούτ και το μπαχαράτ.

Το ρόδο ή τριαντάφυλλο που σύμφωνα με την παράδοση έδωσε το όνομα του στο νησί της Ρόδου κατέχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά πολλών λαών. Στην Κύπρο γίνεται κάθε χρόνο γιορτή προς τιμή του λουλουδιού όπου πληροφορούνται οι επισκέπτες για τη διαδικασία παραγωγής ροδοστάγματος και για το συμβολισμό του φυτού και στην Ιρλανδία στην «εβδομάδα του ρόδου» διαγωνίζονται οι διάφορες ποικιλίες τριαντάφυλλου και κερδίζει η καλύτερη.

Το λουλούδι έχει ευεργετική δράση στον ανθρώπινο οργανισμό. Τα φύλλα και τα ροδοπέταλά του μπορούν να μειώσουν τον πυρετό, να αποβάλλουν τις τοξίνες και να ενισχύσουν την άμυνα του οργανισμού. Το ροδέλαιο ηρεμεί το σώμα και το πνεύμα και το ροδόνερο είναι θαυμάσιο τονωτικό και καθαριστικό του δέρματος.

Χρησιμοποιούμενα μέρη
Πέταλα γνωστά ως ροδοπέταλα.

Χρώμα
Ρόζ ή κόκκινο.

Ιστορία
Το τριαντάφυλλο, σύμβολο αγάπης και ομορφιάς, εκτιμήθηκε, αγαπήθηκε και ενσωματώθηκε στις τοπικές παραδόσεις πολλών πολιτισμών. Το λουλούδι αυτό είναι ένα από τα αρχαιότερα λουλούδια που είναι γνωστά στην ανθρωπότητα. Αποτυπώματα του που τοποθετούνται χρονολογικά 40 εκατομμύρια χρόνια πριν, έχουν βρεθεί στο Κολοράντο των ΗΠΑ. Στο Όρεγκον και τη Μοντάνα έχουν βρεθεί απολιθώματα του λουλουδιού που χρονολογούνται στα 35 εκατομμύρια χρόνια πριν. Την εποχή του Λίθου, οι άνθρωποι των σπηλαίων ζωγράφιζαν τριαντάφυλλα, ειδικά ρόζ.

Το ευωδιαστό φυτό αγαπούσαν πάρα πολύ και οι αρχαίοι Αιγύπτιοι. Έχουν βρεθεί σε τάφους στεφάνια με λουλούδια, στα οποία υπήρχαν μεταξύ άλλων τριαντάφυλλα. Οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν ακόμα το ροδέλαιο στην ταρίχευση των νεκρών. Για τη Βασίλισσα Κλεοπάτρα λέγεται ότι γέμιζε τα σιντριβάνια του παλατιού της με ροδόνερο και υποδεχόταν τον Μάρκο Αντώνιο σε ένα δωμάτιο γεμάτο με ροδοπέταλα.

Στην αρχαία Ελλάδα, το τριαντάφυλλο ή ρόδο ήταν το λουλούδι της Αφροδίτης που αναδύθηκε μαζί με τη θεά μέσα από τα κύματα της θάλασσας. Το πανέμορφο αυτό λουλούδι ασκώντας γοητεία στους αρχαίους έχει βρεθεί πολλές φορές στο επίκεντρο. Σε νωπογραφίες στο Μινωικό παλάτι της Κνωσού απεικονίζεται μία τριανταφυλλιά, ενώ έχει αναφερθεί σε αυτό η ποιήτρια Σαπφώ που το αποκαλούσε «Βασίλισσα των Λουλουδιών», ο Ανακρέων αλλά και ο Όμηρος. Στην Ιλιάδα η ασπίδα του Αχιλλέα ήταν διακοσμημένη με τριαντάφυλλα.

Την περίοδο της ακμής της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας το τριαντάφυλλο έγινε συνώνυμο της σπάταλης ζωής των Ρωμαίων αυτοκρατόρων. Οι αυτοκράτορες διέταζαν τους αγρότες να καλλιεργούν τριαντάφυλλα, αντί για κάποιο άλλο φυτό που να χρησιμοποιείται κατ’ αποκλειστικότητα στη μαγειρική. Χρειάζονταν μεγάλες ποσότητες τριαντάφυλλων γιατί το λουλούδι είχε πολλές χρήσεις στην αρχαία Ρώμη. Γέμιζαν τα σιντριβάνια και τα λουτρά με ροδόνερο και έφτιαχναν χαλιά από ροδοπέταλα.

Κατά τη διάρκεια του 15ου αιώνα το τριαντάφυλλο ήταν σύμβολο των μαχών που γίνονταν για τον έλεγχο της Αγγλίας, οι οποίες έγιναν γνωστές ως πόλεμος των ρόδων. Το 16ο αιώνα ο Σαίξπηρ αναφέρει το λουλούδι στο συγγραφικό του έργο παραπάνω από 80 φορές. Πριν από το 19ο αιώνα όλα τα τριαντάφυλλα στην Ευρώπη είχαν ροζ ή λευκό χρώμα ή κάποιο συνδυασμό των δύο αυτών χρωμάτων. Τον αιώνα αυτό ήρθαν από την Κίνα στην Ευρώπη τα γνωστά κόκκινα τριαντάφυλλα που είναι πολύ δημοφιλή σήμερα.

Προέλευση
Αφρική, Λατινική Αμερική (Εκουαδόρ, Κολομβία, Περού), Κανάριες Νήσοι, Ευρώπη (Ολλανδία) και Ασία (Ταϋλάνδη και Μαλαισία). Η μαζική παραγωγή τριαντάφυλλων είναι ζωτικής σημασίας για τις αναπτυσσόμενες και υπανάπτυκτες χώρες του Τρίτου Κόσμου που δεν έχουν πολλούς πόρους και χαρακτηρίζεται από κορυφαίους αναλυτές ως «σοδειά θαύμα».

Γεύση
Γλυκιά τριανταφυλλένια γεύση. Η γεύση του τριαντάφυλλου εξαρτάται από το άρωμά του. Όσο πιο δυνατό είναι το άρωμα του τόσο πιο δυνατή είναι η γεύση του.

Χρήσεις
Χρησιμοποιήστε τα πέταλα του βρώσιμου τριαντάφυλλου για να φτιάξετε σπιτική μαρμελάδα και γλυκό του κουταλιού τριαντάφυλλο. Μη διστάσετε να πρωτοτυπήσετε αρωματίζοντας με τη μαγευτική μυρωδιά του τριαντάφυλλου το ζελέ, το γιαούρτι και τις φρουτοσαλάτες και να δημιουργήσετε υπέροχο τσάι τριαντάφυλλο. Από τα αποξηραμένα ροδοπέταλα δημιουργείται σιρόπι τριαντάφυλλου, το οποίο έχει την ίδια χρήση με το ροδόνερο. Δίνει πλούσιο τριανταφυλλένιο άρωμα στα γλυκίσματα, το παγωτό βανίλια και τη σαντιγί. Διακοσμήστε ακόμα όλα τα πιάτα σας με βρώσιμα ροδοπέταλα διαφόρων χρωμάτων και δώστε τους εκτός από γεύση και εμφάνιση!

Συνδυασμοί
Τα ροδοπέταλα συνδυάζονται με βανίλια, κανέλα, γαρίφαλο, μαστίχα, μαχλέπι, μοσχοκάρυδο, μπαχάρι, κάρδαμο και κόλιανδρο, τζίντζερ, καθώς και με μαραθόσπορο, παπαρουνόσπορο, λεβάντα και σαφράν.